26 EYLÜL DÜNYA ÇEVRE SAĞLIĞI GÜNÜ
26 Eylül, 2011 yılında Uluslararası Çevre Sağlığı Federasyonu (IFEH) tarafından Dünya Çevre Sağlığı Günü olarak ilan edilmiştir. IFEH, her sene Dünya Çevre Sağlığı Günü için bir tema duyurur, çevre sağlığı konusunda insanları ve hükümetleri çevremizi iyileştirmek için birlikte çalışmaya çağırır. Bu sene ki tema “Çevre Sağlığı: afet riskini azaltma ve iklim değişikliğinin hafifletilmesi ve adaptasyonu yoluyla dayanıklı topluluklar yaratmak” olarak belirlenmiştir. İklim değişikliği, sıcak hava dalgaları, orman yangınları, seller, tropikal fırtınalar ve kasırgalar gibi insani acil durumlara doğrudan katkıda bulunuyor ve bunların ölçeği, sıklığı ve yoğunluğu giderek artıyor.
Araştırmalar, 3,6 milyar insanın hâlihazırda iklim değişikliğine karşı oldukça hassas bölgelerde yaşadığını gösteriyor. 2030 ile 2050 yılları arasında iklim değişikliğinin, yalnızca yetersiz beslenme, sıtma, ishal ve ısı stresi nedeniyle yılda yaklaşık 250.000 ek ölüme neden olması bekleniyor. Dünyada tahmini olarak küresel ölümlerin %24’ü tamamen çevre ile bağlantılı olduğu tespit edilmiştir.
Çevresel riskleri azaltmak her 4 çocuk ölümünden 1’ini önleyebilir. Çocuklar, hava kirliliği; yetersiz su, sanitasyon ve hijyen; tehlikeli kimyasallar ve atıklar, radyasyon; iklim değişikliği; ve e-atık gibi ortaya çıkan tehditler de dahil olmak üzere belirli çevresel risklere karşı özellikle daha savunmasızdır. 2012'de beş yaş altı çocuklarda 1,7 milyon ölüm çevreye atfedildi. Bunlara solunum yolu enfeksiyonlarından 570.000 ölüm, ishalden 361.000 ölüm, yeni doğan koşullarından 270.000 ölüm, sıtmadan 200.000 ölüm ve istem dışı yaralanmalardan 200.000 ölüm dahildir.
Son araştırmalar, ısıyla ilgili ölümlerin %37'sini insan kaynaklı iklim değişikliğine bağlıyor. 65 yaş üstü kişilerde ısıyla ilgili ölümler son yirmi yılda %70 arttı. 2020'de 1981-2010 ortalamasına kıyasla 98 milyon daha fazla insan gıda güvensizliği yaşadı. Ancak, özellikle kuraklık ve göç baskıları gibi riskleri yakalama konusunda modelleme zorlukları devam ediyor.
Gelecek kuşaklara temiz ve yaşanabilir bir dünya bırakmak için ;
- İsrafı önlemek,
- Doğal kaynakları verimli kullanmak,
- Atık miktarını azaltmak,
- Atıkları kaynağında ayrıştırmak,
- Atıkları geri kazanarak ekonomiye katma değer sağlamak önemlidir.
KAYNAKLAR
[2]: https://dursunbeydh.saglik.gov.tr/TR-1166741/26-eylul-dunya-cevre-sagligi-gunu.html#
[3]: https://www.who.int/data/gho/data/themes/public-health-and-environment
[4]: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health
[5]: https://www.who.int/health-topics/children-environmental-health#tab=tab_1
[6]: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health
İrem BOZDEMİR
İş Güvenliği Uzmanı