Dünya Diyabet Günü – 14 Kasım 2022

Dünya Diyabet Günü’nün 2022'deki hedefi, sağlık çalışanları ve diyabetle yaşayan insanlar için kaliteli diyabet eğitimine daha iyi erişim sağlanmasına odaklanmaktır.

Dünyadaki 10 yetişkinden biri (tahmini 537 milyon insan) şu anda diyabetle yaşamaktadır. Neredeyse yarısı buna sahip olduklarını bilmediğinden bu durum, sağlık sistemleri üzerinde ek bir baskı oluşturmaktadır.

Hekimler, diyabeti erken saptamayı ve teşhis etmeyi bilmeli, diyabetle yaşayan insanlar için mümkün olan en iyi tavsiye ve bakımı sağlamak için sahip oldukları sınırlı zamandan en iyi şekilde yararlanmalıdır.

Diyabetle yaşayan insanların %95'inden fazlası kendi bakımlarını sürdürmektedir. Durumlarını anlamak ve sağlıklı kalmak ve komplikasyonlardan kaçınmak için gerekli olan günlük öz bakımı yerine getirmek için sürekli eğitime erişmeleri gerekir.

DİYABET (Şeker Hastalığı) NEDİR?

Yediğimiz besinlerin sindirimi sonucu oluşan ve kana geçen şekerin kandan hücre içine giremeyip sürekli olarak kanda kalması sonucu kanda şeker miktarının yükselmesiyle kendini gösteren ve ömür boyu süren bir hastalıktır. Başka bir deyişle diyabet, yiyeceklerle alınan şekerlerin (şekerli yiyecekler ya da ekmek, patates, makarna, pirinç gibi karbonhidrat içeren besinler) vücutta yakılarak enerjiye dönüşme sisteminin bozukluğudur.

DİYABETTE ŞEKER NEDEN HÜCRE İÇİNE GEÇEMEZ?

İnsülin hormonu pankreas adlı organımızdaki bozukluk sonucu üretilemez veya üretilir ama etki etmek üzere pankreasın dışına yeterli miktarda çıkamaz ya da vücut hücreleri pankreasın dışına çıkan insülini tanıyamadığı için insüline yeterince cevap veremez, ona direnç gösterir ve üretilen insülin görevini tam yapamaz. Sonuç olarak da insülin şekeri hücre içine sokamaz.

DİYABETİN BELİRTİLERİ NELERDİR?

– Aşırı susama ve çok su içme

– Çok idrar yapma

– Ağızda kuruluk

– Halsizlik

– Kilo kaybı

Diyabet her yaş grubunda görülebilir. Genç yaş grubundaki diyabetli bireyler hastaneye komada gelebilirler. Erişkin yaş grubundaki diyabetli bireylerde belirtiler çok açık olmayabilir. Cinsel fonksiyon bozukluğu ile kliniğe başvuran kişiler çoğunluktadır. Ayaklarda his kaybı ya da karıncalanma da kliniğe ilk başvuru sebepleri arasındadır.

KAÇ ÇEŞİT DİYABET VARDIR?

Başlıca 3 çeşit diyabet vardır.

Bunlar:

– Tip1 Diyabet

Genellikle genç yaşlarda görülen, pankreasta insülin salgılayan hücrelerin harabiyeti sonucu mutlak insülin eksikliği ile ortaya çıkan diyabettir ve ömür boyu sürer. Vücudumuzun bağışıklık sisteminden kaynaklandığı düşünülmektedir. Hastaların pankreasları insülin üretmediğinden, tedavi şekli ömür boyu insülin kullanımıdır.

– Tip2 Diyabet

Salgılanan insülin miktarı ya vücudun normal fonksiyonlarını yerine getirmek için gerekenden azdır ya da insülin çeşitli nedenlerden dolayı gereken etkiyi gösterememektedir. Bir kişide tip 2 diyabetin ortaya çıkmasında ailesel yatkınlığın rol oynadığı düşünülmektedir. Tedavisi ağızdan ilaç alımı veya bazı vakalarda insülin iğnesi yapılmasıdır.

– Gestasyonel diyabet

Gebelikte görülen diyabet.

TİP2 DİYABET RİSKİNİZİ ÖĞRENİN

Türkiye Diyabet Vakfının web sitesinde bulunan bir uygulama ile diyabet riskini öğrenebilirsiniz. Bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Kaynaklar: Türkiye Diyabet Derneği https://www.trdiyabet.org/diyabet-bilgilendirme

Dünya Diyabet Günü https://worlddiabetesday.org

Türkiye Diyabet Vakfı https://www.turkdiab.org

Sağlıklı günler dileriz.

Tez Medikal İş Sağlığı Müdürlüğü

Uz. Dr. Atilla Görk

İş Sağlığı Müdürü