Gerekli Önlemler Alındığında, Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıklarının Önlenebileceğini Biliyor Muydunuz!

Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıklarının (KİSR) önlenebilir olmasına rağmen, Avrupa'da en yaygın iş ile ilgili sağlık sorunu olmaya devam etmektedir. Bu, sadece bireysel işçilerin sağlığı üzerindeki etkileri nedeniyle değil, aynı zamanda işletmeler ve ulusal ekonomiler üzerindeki zararlı etkileri nedeniyle de endişe kaynağıdır. Ülkemizde SGK verileri incelendiğinde ergonomi kaynaklı iş kazası ve meslek hastalıkları oranlarının azımsanamayacak ölçüde olduğu Tablo 1 ve Tablo 2 de görülmektedir. Artık ülkemizde de ergonomik problemlere ait gerekli çalışmalar yapılmakta ve alınan önlemlerin uygulanabilirliği ile faydasının değerlendirilme aşamalarına ait çalışmalar yapılmaktadır.

Tablo 1- 2020 SGK Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıkları İle İlgili Tanı Almış Meslek Hastalıkları Kişi Sayısı

Tablo 2-2020 SGK Verilerine Göre Ergonomik Risklerden Kaynaklanan İş Kazası Geçiren Kişi Sayısı

İşle ilgili KİSR'ler, öncelikle iş veya yakın çalışma ortamının etkilerinden kaynaklanan veya ağırlaşan kaslar, eklemler ve tendonlar gibi bedensel yapıların bozukluklarından kaynaklanmaktadır. Bireyin yaşam kalitesine ve çalışma yeteneğine oldukça zararlı olabilir ve engenlilik, hastalık izni ve erken emekliliğin en yaygın nedenleri arasında yer almaktadır.

2019 Avrupa Yeni ve Gelişmekte Olan Riskler İşletmeleri Araştırması'na göre, en sık tespit edilen risk faktörü;

•          Tekrarlayan el veya kol hareketleridir (kuruluşların % 65'i tarafından rapor edilmiş olan).
•          Uzun süreli oturma (%61) - genellikle yeni veya gelişmekte olan bir KİS riski olarak kabul edilir –
•          İnsanları veya ağır yükleri kaldırma veya taşıma (%52),
•          Zaman baskısı (%45)
•          Yorucu veya ağrılı pozisyonlar (%31) sayılmaktadır.

Ergonomik risklerin tespiti ve alınacak aksiyonların belirlenmesi Ergonomik Risk Analizi ile mümkün olmaktadır. Yapılacak ergonomik risk analizi öncesi işyerinde bulunan Kas İskelet Sistemi şikâyetlerinin, işyeri sağlık ekibinden alınacak destek ile belirlenmesi, çalışanların ağırlıklı olarak rahatsızlık bildirdiği kas gurupları veya vücut uzuvlarının belirlenmesi ve bu şikâyette bulunan çalışanların çalışma alanları ile görev tanımları öncelikle belirlenmelidir. İşyerlerine ait çıkartılan bu istatistiksel veriler sayesinde öncelikle çalışmaya başlanacak alanın belirlenmesi ve bu alanda çalışma yapan çalışanların rahatsızlıklarının ilerlemesinin engellenmesine destek olunacaktır.

Ergonomik Risk Analizi seçiminde dikkat etmemiz gereken önemli hususlardan bir tanesi de çalışma duruşunun değerlendirmesi yanında çalışma alanına ait ve KİSR na katkı sağlayabilecek diğer risk faktörlerini de değerlendiriyor olmasıdır. KİSR larına katkı sağlayacak diğer risk faktörlerine örnek verecek olursak;

•          Çalışma süresi
•          Tekrarlayıcı hareketler,
•          Termal Konfor,
•          Titreşim,
•          Kimyasallar,
•          Gürültü,
•          İş Organizasyonu,
•          Kullanılan ekipmanın durumu,
•          Çalışanın kullandığı KKD ler,
•          Çalışma alanı zemini,

Tüm bu ve buna benzer risklerin değerlendirildiği ergonomik risk analizi yöntemlerinde alacağınız aksiyonlarla ilgili de daha kolay yol almış oluyorsunuz.

Unutmayın ki; En İyi Duruşunuz Bir Sonra ki Duruşunuzdur……

Elif Şişman

İş Güvenliği Uzmanı / Ergonomi Danışmanı